Nathalie: “Het is motiverend om de wereld met andere ogen te bekijken en begrijpen”

Nieuwsoverzicht

“De tentoonstelling Voorouderlijk Geluk komt voort uit mijn nieuwsgierigheid naar de theorie van de Vijf Elementen, waarmee ik als Thai van Chinese afkomst opgroeide.” MAMA is een platform voor visuele cultuur en jong talent. Met hun door het VriendenLoterij Fonds gesteunde project ‘MAMA bouwt samen met…’ ondersteunen en begeleiden ze aankomende programmamakers die diverse communities in Rotterdam bij hun werk betrekken. Zo krijgen onderwerpen en stemmen die normaal minder gehoord worden een podium. Wij spraken met Honey Kraiwee, een van de aanstormende talenten, en Nathalie Hartjes, (voormalig) directeur van MAMA.

Jong talent vooruithelpen

Elk jaar ondersteunt en coacht MAMA drie aankomende programmamakers met de productie van een tentoonstelling in hun showroom in Rotterdam. Nathalie: “Wij nodigen mensen uit die onze aandacht trekken met het organiseren of maken van creatieve dingen, maar die nog niet de kans hebben gehad om een tentoonstelling op grote schaal te maken. Het kunnen zowel makers, kunstenaars als interdisciplinaire talenten zijn.” Het projectjaar wordt afgesloten met een collectief programma, waarin de drie talenten wordt gevraagd een één- of tweedaags programma samen te stellen waarin de interesses, vraagstukken en inzichten die zij in het gezamenlijke traject hebben gedeeld naar voren komen.

Terug naar de Chinese roots

De programmamakers uit deze ronde - Honey Kraiwee, Annosh Urbanke en Ratri Notosudirdio - richten zich op zeer uiteenlopende groepen en onderwerpen. Honey onderzoekt met haar project de actuele waarde en potentie van de Chinese theorie van de Vijf Elementen. Dit immaterieel erfgoed beschrijft de relatie en onderlinge afhankelijkheid tussen al het aardse. Honey: “Ik groeide op in Bangkok, een verwesterde metropool vol contrasten tussen kapitalisme en animistische overtuigingen. Mijn familie beoefent rituelen uit het moederland, waarvan sommigen sinds de Culturele Revolutie in China verboden zijn, omdat ze als onlogisch worden beschouwd en het land niet vooruithelpen. Maar vaak neem ik een toevlucht naar deze onverklaarbare informatie wanneer logica mijn geest niet kan kalmeren.”

Zichzelf en andere bevragen

Honey is niet de enige die spiritualiteit aangrijpt wanneer logica tekortschiet. Onder haar leeftijdsgenoten, millennials en Generatie Z vindt een opleving plaats in de beoefening van en interesse in astrologie. “Daarom vind ik het interessant om te bekijken op welke manier wij de Vijf Elementen-theorie vandaag de dag kunnen beoefenen, wat we kunnen leren vanuit deze manier van natuurbeschouwing en beleving, en welke inzichten en vormen van zingeving hieruit voortkomen.” Honey gaat op onderzoek uit en in gesprek met mensen uit de Chinese diaspora-gemeenschappen. Om vervolgens haar verhaal te vertalen naar de tentoonstellingsvorm gaat ze een samenwerking aan met astrologe Alice Sparkly Kat. Samen combineren ze grafische vormen met een persoonlijkheidstest om het publiek een bijzondere ervaring te geven.

Anders naar jezelf en de wereld kijken

Met dit project wil Honey anderen een manier geven om anders naar zichzelf en de wereld te kijken. Volgens Nathalie is dat helemaal gelukt: “Ik ben erg trots op het collectieve programma van Annosh, Ratri en Honey. Alle drie hebben ze zo’n specifiek individuele filter gekozen om te spelen met wat een tentoonstelling kan zijn. De show van Honey opent je geest écht. De benadering van Annosh, die een audiotour heeft gemaakt, is een mooi overlappend filter om de show te ervaren en er op een andere manier mee bezig te zijn. En Ratri, ik ben geraakt door haar literaire kwaliteiten en hoop dat ze echt blijft schrijven, want ze neemt je helemaal mee.”

Foto linksboven: Werk van Jiajia Qi (foto: Lotte Stekelenburg)
Foto rechtsboven: Bezoekers bij werk van Sofía Gallisá Muriente (foto: Lotte Stekelenburg)
Foto linksonder: Alexandra Martens Serrano (foto: Lotte Stekelenburg)
Foto rechtsonder: Tarona, Reflective Material (foto: Ernie Buts)

Gedeelde idealen

Honey is blij met de kans die ze van MAMA krijgt: “Het is erg belangrijk dat dit soort programma’s er zijn voor mensen die een programmamaker of curator willen worden. Het is een uniek programma en zeer waardevol. Ik heb veel geleerd.” Nathalie vult aan: “Wij zijn heel blij dat we jonge talenten aanmoedigen om die curator-rol op zich te nemen. Elk individu heeft een andere benadering, een andere manier van denken en spelen met materialen. Dit is erg inspirerend. Het is heel motiverend om de wereld met andere ogen te bekijken en begrijpen. In ruil daarvoor bieden wij kennis van de basisvaardigheden die nodig zijn als programmamaker of curator.”

Het VriendenLoterij Fonds als katalysator

Nathalie ziet het VriendenLoterij Fonds als katalysator. “We hebben onszelf op een speelse manier beter leren begrijpen en meer ruimte gekregen voor personeel en coaching. De coaching-capaciteit binnen MAMA was zeer beperkt en door de steun kunnen we coaches inschakelen die ook een extern perspectief bieden en de jonge talenten uitdagen in artistieke praktijken. En dat is echt geweldig. Het is meer dan alleen financiële steun, het is een samenwerking met gedeelde idealen.”

‘Sta open voor andermans perspectieven’

Aan anderen die de wereld graag een stukje mooier maken wil Honey meegeven: “Het is goed om voor jezelf op te komen en te staan voor wie je bent, maar probeer open te staan voor andermans perspectieven, ideeën en manieren om naar iets te kijken of met iets om te gaan. En wees in dat proces ook lief voor jezelf.” Daaraan voegt Nathalie toe: “Probeer je geschiedenis te begrijpen. Zonder schuldgevoel te kijken naar jouw persoonlijke verhaal en het te zien als een manier om vooruit te kijken.”