Publieksonderzoeken kunst & cultuur

Impact van kunst- en cultuurinitiatieven
Het VriendenLoterij Fonds steunt kunst- en cultuurinitiatieven die midden in de maatschappij staan. Die samen met mensen uit alle lagen van de samenleving nieuwe perspectieven ontwikkelen en je uitnodigen om de maatschappij op een andere manier vorm te geven.

Als fonds willen we graag weten wat de impact is van de initiatieven die we steunen. Maar, kan de waarde van kunst gemeten worden op basis van kwantificeerbare impact? En is dat dan de impact waar we naar op zoek zijn? Weet je dan wat kunst- en cultuurinitiatieven teweeg brengen bij het publiek, bij mensen die deelnemen in het maakproces en bij de kunstenaars zelf?

Betekenisvolle verandering
Het VriendenLoterij Fonds hanteert voor de term impact: ‘betekenisvolle veranderingen die hebben plaats gevonden voor betrokkenen, maar ook voor systemen’. Dus eigenlijk: mensen in het hart bereiken en verandering bewerkstelligen.

Impact onderzoeken
Wat kunnen we leren van de behaalde resultaten, van de impact van de voorlopers die we ondersteunen? Dit onderzoeken we DOEN-breed.

Impact in het geval van cultuurinitiatieven laat zich zowel kwantitatief als kwalitatief meten. De vraag is: kun je hierbij gebruik maken van de onderzoekende kracht van bijvoorbeeld creatieven en die misschien een andere blik kunnen werpen op impact en het in beeld brengen ervan? Zijn er ook minder zichtbare resultaten die hierbij aansluiten?

Explorerende publieksonderzoeken
Bij het VriendenLoterij Fonds toetsen we dit regelmatig via explorerende ‘publieksonderzoeken’. Daarmee bedoelen we: welke betekenisvolle veranderingen hebben projecten teweeg gebracht? Wat heeft een initiatief opgeleverd aan haar publiek, actieve deelnemers, creatieven, instellingen en andere betrokkenen? Dit bekeken tegen de achtergrond van bewegingen die de samenleving veranderen.

Voor het VriendenLoterij Fonds zijn deze onderzoeken experimenten: oefeningen in het loslaten van geijkte paden om te kijken op welke meer consequente manier de betekenis van de door het VriendenLoterij Fonds ondersteunde initiatieven kan worden geduid.

  • In 2017-2018 heeft Philip Romer, filosoof en dramaturg, met name de reacties van actieve deelnemers meegenomen in zijn onderzoek bij 10 door het fonds ondersteunde initiatieven. Klik hier om dit onderzoek te downloaden.
  • In 2019-2020 hebben jonge onderzoekers Nick Polson en Max Somojiono onderzoek uitgevoerd waarvoor 10 uiteenlopende projecten, verspreid over het hele land werden geselecteerd. Lees hier meer over het onderzoek SEA Change.
  • In 2021-2022 heeft Tina Lenz, design antropoloog werkend vanuit Participatory Action Research en Culture Sensitive Design, een explorerend onderzoek uitgevoerd naar sociale kunstpraktijken die door het VriendenLoterij Fonds ondersteund worden. Ze sprak met kunstenaars, betrokken experts en deelnemers aan de diverse kunstpraktijken. Download hier de inleiding van haar Almanak van de Radicale Verbeelding.